KLARNET ENTONASYONU
ENTONASYON
Entonasyon ; sözlük anlamı itibarıyle: Bir enstrumanın, ses frekanslarını, şaşmaz bir tabloda sergilemesidir yani akort edilmiş bir enstrumanın bütün sesleri aynı doğrulukta-netlikte-kararlılıkta sergileyebilmesidir.
Kısaca; in-tonation= tonal stabilizasyon, tonal kararlılık anlamına gelir.
Genelde müzikte çalgının veya insan sesinin doğru notayı çıkarması veya notadaki kesinlik olarak adlandırılan entonasyon, o notaya ait ana ses frekansının doğruluğunu tanımlamaktadır.
Yani bir müzik eserini yorumlarken ana frekansın ne derece doğru elde edildiği son derece önemlidir.
PEKİ NEDEN ?
Bu kavramı çok basit bir örnekle anlatmak gerekirse ; ses rengi çok iyi olan fakat eseri detone okuyan bir bayan solistin sahnede düşeceği durum olarak gösterebilirim…
Sanırım fazlasıyla açıklayıcı olmuştur
Peki Klarnet enstrümanında entonasyon da fark yaratan öğeler nelerdir ?
A-) KİŞİSEL SEBEBLER
Yorgunluk,
Psikolojik durum,
Hastalık veya mevsimsel değişiklik
Klarnet enstrümanı bildiğiniz üzere nefesli bir enstrüman olup frekans ölçümü yapıldığında insan sesine en yakın enstrüman olduğu kabul görmüştür.
İnsanın ruhunu nefesi yoluyla enstrümanına aktarabildiği yegane enstrümanlardan biridir klarnet. İnsanın beyniyle ve psikolojisi ile de ciddi anlamda oynayan bir enstrüman olan klarnet, anlık ruh halinizde ki değişime göre de farklı kimliklere bürünebilmektedir.
O gün ki haleti ruhiyenize bağlı olarak yaşayacağınız işitsel anlamda algılamada ki zayıflık sizin entonasyonunuza da doğal olarak etki edecektir.
B-) ENSTRÜMANDAN KAYNAKLANAN TEKNİK SEBEBLER
Doğru akord edilmemiş bir enstrüman seçimi
Yanlış üfleme pozisyonu
Kişinin üfleme tekniğine göre İdeal olmayan bir bek ve kamış seçiminde bulunulması
C-) ORTAMDAN KAYNAKLANAN SEBEBLER
Ortamın bağıl nemi
Ortamın sıcaklığı
PEKİ DOĞRU BİR ENTONASYON İLE ÇALIŞMAK İÇİN YAPILMASI GEREKENLER NELER ?
Doğru bir entonasyonla çalabilmek için öğrenci çalışma esnasında aklını tam
olarak yaptığı işe vermelidir. Çalışma ile ilgisi olmayan başka hiç bir şey
düşünmemeli, zihinsel olarak konsantre olmalı, yoğunlaşmalı ve müziksel işitme
gücünü en etkin biçimde kullanmalıdır.
İsteksiz ve bilinçsiz yapılan her çalışma
öğrencinin durumunu kötüleştirebilmekte ve istenmeyen sonuçlara sebebiyet
vermektedir. Bu yüzden öğrencinin fiziksel bir rahatsızlığının bulunmaması, ruhsal
olarak kendini çalışmaya hazır hissetmesi, çalışmaya motive olması ve çalışma için
en uygun ortamı bulması gerekmektedir…
Her çalgı eğitiminde olduğu gibi klarnet eğitiminde de entonasyon problemlerinin çözümü için ciddi zaman ayrılması gerekmektedir.
Malesef Klarnetin Türk müziği eğitiminde es geçilen ve fazla umursanmayan bir konudur...
PEKİ ENTONASYON ÇALIŞMASINDA UYGULANAN METOD YÖNTEMİ NEDİR ?
Aslında entonasyon birçok parametreli bir problem olup tek bir parametrenin düzenlenmesine bağlı değildir.
Bu yüzden her ne kadar solfej eğitimiyle gelişen bir algılamadan bahsedebilsek de çalgıya bağlı algılamanın gelişmesi ve algı doğrultusunda entonasyon hatalarının düzeltilmesi için değişik tekniklerin kullanılması gerekmektedir.
Klarnet çalarken her notada sesin pesleşmesi için ağız gerginliğinin azaltılırken
tizleşme içinse tam tersi ağız kaslarının gerilmesi gerekir.
Ayrıca diyaframın kasılması veya serbestleştirilmesi de entonasyondaki değişime etki etmektedir.
Bu pesleşme ve tizleşme oranı çalıcının dudak, ağız ve diyafram hakimiyetine bağlı olarak değişiklik göstermektedir.
Öncelikle öğrencinin her nota üzerinde bu hakimiyetin kazanabilmesi gerekmektedir. Bu hakimiyeti kazandırabilmek ve farkındalık yaratabilmek için de bir sonra ki makalemde günlük çalışma programı içerisinde mutlaka olması gereken çalışma yöntemini sizlerle paylaşacağım.
Daha fazla bilgi için AKT TV'yi ziyaret edebilirsiniz... www.youtube.com/user/clarinetheraphy
