KLARNET İÇİN DOĞRU BİLGİLER

Başlıksız-3_Çalışma Yüzeyi 1

KAVRAM KARMAŞALARI ÜZERİNE !

Sağcıydı ! Solcuydu ! Oydu, buydu, şuydu ...

O batı klarneti çalıyor ! Bu Türk klarneti çalıyor ! Türk müziği çalcaksan sol alcaksın, batı çalmak istiyorsan si bemol...

Yahu nedir bu batı klarneti ? yada kim bulmuş bu Türk müziğini klarnetini ?

Neye göre ismi batı oluyor ? Neye göre doğu ?

Biraz açıklık getirmek lazım.....

“Batı klarneti” ifade olarak doğru bir kavram olmamakla beraber! Açılımı ve anlatılmaya çalışılan aslında “klasik batı müziğinde senfoni ve operalarda kullanılan klarnet icrasıdır”

(Sadece tampere seslerin kullanıldığı) bir icra...

PEKİ BU İCRA HANGİ KLARNET İLE ÇALINIR ?

Sorunun cevabı ; aileye mensup olan her klarnet ile çalınabilir ! Sol klarnette buna dahil..

Yeni başlayacak her arkadaşımız, sol klarneti satın alacakları zaman zannediyorlar ki ALIR ALMAZ bu enstrümanda geleneksel Türk müziğini çalabilecekler ! fakat bu kısım hayalden öte bir durumdur...

Hangi klarnete sahip olursanız olun ; ilk olarak tampere sesleri üflemeyi becerebilir ve öğrenebilirsiniz. Bu ayrıntı önemlidir.

Malesef bir çok “klarnet satıcısı” bu kavramı “kendi çıkarları doğrultusunda, işlerine geldiğince”...pazarlamaktadırlar...

“Türk müziği çalacaksan sol klarnet alcaksın, batı çalmak istiyorsan si bemol...” gibi....

!!! YANLIŞ !!!

Doğal olarakta yeni başlayan yada başlayacak arkadaşlarımız, en başta enstrümanını alırken büyük bir beklenti içine girip, sonradan “hayal kırıklığına” uğruyorlar...

Bilinmelidir ki ; Türk müziğini yada klasik batı müziğini çalabilmenin hiçbir klarnetle yakın-uzak ilişkisi yoktur. Teknik olarak klarnette Türk müziği icrasını biliyorsanız, klarnet ailesinin her üyesiyle bu sazı çalabilirsiniz !

Mantık basit ! Keman Türk topraklarında doğmuş bir enstrüman mı ?

Çello Türk müziği enstrümanı mı ?

Hayır ! ama çalan, çalıyor........

---------------------------------------------------------------------------------

KLARNETTE GELENEKSEL TÜRK MÜZİĞİ TAVRI NEDİR ?

Bu kavram 1900’lü yılların başında

Klarnet-i İbrahim efendinin icrasıyla karşımıza çıkmaktadır.

2000’li yılların başında ise klarnette geleneksel tavır, yerini popüler tavra bırakmaya başlamıştır.

Bu durumun en başlıca sebepleri ; Klarnetin 2000’li yıllardan itibaren popüler müzik icrasında kullanılmaya başlanmış olması ve “enstrümanın solist saz duruşu” kazanmış olmasıdır.

Geleneksel Türk müziği tavrının ön plana çıkan isimleri ; Saffet Gündeğer, Hamdi Tokay, İsmail Oytun, Şükrü Tunar, Mustafa Kandıralı, İsmail Bergamalı, Turgay Özüfler, Alaaddin Gözetlik vb.isimlerdir...

---------------------------------------------------------------------------------

TAVIR NEYE GÖRE ŞEKİLLENİR ?

Klarnette tavır, belli bir birikimin sonucunda klarnete hakim olmayla beraber (yaşadığımız coğrafya, yaşam tarzımız, hissettiklerimiz, dinlediğimiz müzikten türü, örnek alıp taklit etmeye çalıştığınız klarnet icracılarına kadar bu ve bunun gibi süreçlerin oluşumuyla) zaman içerisinde nefesinizin-ruhunuzun enstrüman üzerinde sizi yönlendirmesiyle şekillenir...

Gelelim en iyisi kimdir ? En iyisi yoktur...

Audı-Mercedes-Bmw arasında neye göre tercih yapılabilir ?

Lezzet ve hitap meselesidir bu durum...

Göreceli bir kavramdır.

Kim sizin ruhunuza hitap ediyorsa, kim hislerinize tercüman oluyorsa o sizin için bir numaradır !

Peki Klarnet tavrımız zaman içerisinde değişir mi ?

Ciddi bir değişim yerine “törpülenmesi” mümkündür !

Yıllarca elazığ tavrıyla çalmış bir klarnetistin tavır değiştirip Artie Shaw lezzetinde jazz klarneti çalması düşük olasılık olarak kalacaktır... :) Cornetto’nun, Magnum’u taklit etmesi kadar “abest” olacaktır... :)

Sen Cornetto’sun oğlum ! Hayırdır sen ?

---------------------------------------------------------------------------------

Son noktayı koymadan önce klarnette en iyisinin olmadığı sadece tavır konusunun önemli olduğunun daha iyi anlaşılması için farklı tarzlardan çok kez hayranlıkla dinlediğim icracılardan farklı isimleri vermek isterim...

Geleneksel Türk müziği tavrında beğendiğim isimlerden Şükrü Tunar, Mustafa Kandıralı, Turgay Özüfler...

Klasik batı müziği klarnetisti olarak Corrado Giufreddi, Sabine Meyer...

Geleneksel Jazz müziğinde eski tavırlardan Buddy de franco, Benny Goodman...

Latin Jazz müziğinde Paquito D’rivera...

Hint müziğinde klarnette Shankar Tucker...

Klezmer müziğinde ; Giora Feidman, Helmut Eisel gibi

Popüler tavırla icra eden klarnetistlerden Göksun Çavdar’dan bahsedebilirim.

Yine fırsat bulduğum ilk anda bolca sorulan soruları tekrardan yanıtlamaya devam edeceğim.

Şimdilik yoruldum :) İyi çalışmalar, sevgiler....